به گزارش خبرگزاری «نسیم»، منطقه خاورمیانه به سبب موقعیت ممتاز و برجسته ای که به سبب مسائل سیاسی، مذهبی، اقتصادی و فرهنگی داشته است، همواره در تاریخ جهان، تحولات جنوب غرب آسیا و جهان اسلام تأثیر شگرفی بر معادلات سیاسی و مذهبی جهان داشته است. این منطقه در یک صد سال اخیر نیز دست خوش اتفاقات بسیار بوده است. ظهور یک رژیم نژاد پرست به نام اسراییل در فلسطین و جنگ افروزی های آن در حدود 70 سال گذشته، بیش از پیش اوضاع این منطقه را دگرگون و پر تنش کرده است.  در سال های اخیر این رژیم و قدرت های استکباری جهان و غرب برای دستیابی به اهداف خود، تاکتیک های پیچیده ای را در پیش گرفته اند.
ایجاد بحران در سوریه، عراق، لبنان و سایر کشورهای جهان اسلام در لباس تکفیری ها و گروه های تروریستی ظاهراً مسلمان از توطئه های اخیر آن هاست. همچنین تشدید جنگ و درگیری با فلسطینیان برای سلب حقوق آن ها همواره در سیاست های این رژیم غاصب و حامیان آن بوده است. بر این اساس، گفتگویی با سعدالله زارعی، کارشناس حوزه بین الملل و سیاست خارجی داشته ایم و در آن به بررسی تحولات اخیر در سوریه، عراق و لبنان، غزه و کرانه باختری و خطر تکفیری ها پرداخته ایم. مشروح این گفتگو تقدیم حضورتان می گردد:

«نسیم»: مقام معظم رهبری، در اوج درگیری گروه های مقاومت با اسراییل در اقدامی رو به جلو، نه تنها مقاومت در غزه را تأیید و اعلام نمودند ما از هر گروهی که بخواهد در برابر اسراییل مقاومت کند، حمایت می کنیم و در این راستا، تسلیح کرانه باختری را راه حل مسئله فلسطین و فلسطینیان دانستند و جهان اسلام و دلسوزان مردم فلسطین را تشویق کردند تا مردم کرانه باختری را مسلح نمایند. با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص مسلح کردن کرانه باختری و نزدیکی تشکیلات خودگردان به اسراییل، وضعیت دولت فلسطینی در کرانه باختری با مقاومت در فلسطین چگونه است؟ آیا این تشکیلات با گروه های مقاومت در این باره همکاری خواهند داشت؟

زارعی: من در ابتدا در مورد کرانه باختری توضیحاتی را ارائه می دهم. کرانه باختری در یک مجموعه ای از شهرها به مساحت 5600 کیلومتر مربع است که در شمالی ترین ترین نقطه این منطقه، شهر جنین، در جنوبی ترین نقطه شهر مقدس الخلیل  و در شرقی ترین بخش شهر اریحا و در غربی ترین نقطه این شهر بیت المقدس یا به تعبیر صهیونیست‌ها اورشلیم قرار دارد. شهرهای دیگر این منطقه نابلس، طولکرم و رام الله است. این مجموعه تا قبل از سال 1967 جنگ شش روزه معروف، جنگ ژوئن، بخشی از سرزمین اردن محسوب می شد و بعد از این جنگ، این منطقه توسط صهیونیست ها تصرف و در سیطره آن ها قرار گرفته است.
بر اساس مذاکرات معروف اسلو و مادرید، در سال 1370 و 1371 که بین طرف های مختلف فلسطینی، اسراییلی، عربی، غربی و سازمان ملل  کرانه باختری و غزه به عنوان مناطق فلسطینی به رسمیت شناخته شده و بر اساس قرارداد اسلو باید این منطقه تحویل فلسطینی ها می شده است اما در عمل، در این فاصله 1371 تا امروز، فقط منطقه باریکه غزه که این باریکه 360 کیلومتر مربع مساحت دارد و در عمل کم تر از یک هفدهم سرزمین های 1967 به حساب می آید به طور نسبی آزاد شده است.  البته این آزادی در سال 1383 اتفاق افتاده است. منتهی در فاصله 83 تا امروز، شاهد وقوع دست کم سه جنگ سنگین از سوی رژیم صهیونیستی علیه غزه بودیم. در حال حاضر، از نظر امنیتی و نظامی اسراییلی ها بر آن سیطره دارند و مرزهای کرانه باختری و اردن به صورت ویژه توسط یگان های ارتش اسراییل به شدت کنترل می شود. در این منطقه اسراییلی ها با ساختن دیوارهای بتونی بلند عملاً ارتباط این منطقه را با خارج مختل کرده و این مجموعه را برای ساکنان آن به صورت یک زندان در آورده اند.

*دست کم 2500 نفر از مبارزان فلسطینی در زندان های تشکیلات خودگردان و محمود عباس زندانی هستند

زارعی: در این جا، آقای محمود عباس و تشکیلات خودگردان فلسطینی از حدود سال 1375 تا کنون حکومت ضعیفی را در شهر رام الله ایجاد کردند و با در اختیار داشتن یک سری ادارات و پلیس، عملاً یک دولت نیم بندی را در این سرزمین به وجود آورده اند اما این دولت بیش از آن که یک موقعیت امنیتی مثبتی را برای فلسطینی ها ایجاد کند، در واقع تبدیل به تشکیلاتی برای کنترل فلسطینی ها شده است و عملاً پلیس آقای محمود عباس بخشی از ساختار امنیتی و نظامی اسراییل را پوشش می دهد. به عنوان مثال، در حالی که محمود عباس و تشکیلات خودگردان و پلیس او باید مدافع فلسطینی ها باشند اما در حال حاضر دست کم 2500 نفر از مبارزان فلسطینی که 500 نفر از آن ها از اعضای جهاد اسلامی و 2000 نفر دیگر از اعضای جنبش اسلامی حماس هستند در زندان های شهرهای مختلف کرانه باختری به سر می برند. این نشان دهنده آن است که فلسطینی ها درعمل نمی توانند به این دولت تکیه داشته باشند و توقعات خود را برآورده کنند.

«نسیم»: علت این که رهبر انقلاب تأکید دارند که راه حل مسئله فلسطین مسلح کردن کرانه باختری است، چیست؟

زارعی: فرمایشات مقام معظم رهبری در این خصوص، که دو بار مورد تأکید قرار گرفته است، کاملاً واضح و روشن است. ملت فلسطین در کرانه باختری مورد تعرض اسراییلی ها هستند. هم مکان های فلسطینی، هم شهروندان و شخصیت های فلسطینی در معرض حملات مداوم اسراییلی ها هستند  اقداماتی که فلسطینی ها در سال های گذشته به ویژه از زمانی که بر اساس قرارداد اسلو قرار بود، کرانه باختری دارای یک آزادی هایی باشد، فلسطینی ها به طور مداوم در معرض قتل و کشتار اسراییلی ها قرار گرفته اند. طبیعی است که هر ملتی که مورد تهاجم قرا می گیرد، حق دارد از خود دفاع کند و فکری برای مقابله با دشمن کند.

* مسلح شدن کرانه باختری یک قدرت بازدارنده از حمله اسراییل به آن است

البته این نکته را هم باید اضافه کرد که مسلح شدن مردم کرانه باختری الزاماً برای جنگیدن آن ها نیست بلکه امکانات نظامی همیشه یک قدرت بازدارنده برای مهار و کنترل حمله نظامی دشمن است تا به خود اجازه ندهد که هر وقت اراده کرد، به مردم این سرزمین حمله کند. ما شاهد آن هستیم که اسراییلی ها برای حمله به غزه ملاحظات بسیاری دارند و همیشه وقتی حمله ای را علیه مردم غزه سامان دادند، از درون اسراییل مورد فشار قرار گرفته اند که آن حمله را پایان دهند. براساس برآوردهایی که تشکیلات درون رژیم صهیونیستی از جمله کانال ده این رژیم انجام دادند، بیش از 77 درصد مردم در سرزمین های اشغالی، با جنگ علیه فلسطینی ها مخالف بودند و اعلام کرده اند که جنگ با فلسطینی ها برای اسراییلی ها امنیت ساز نیست. علت این که این رژیم در این باره با این حجم مخالفت صهیونیست ها مواجه شده است این است که در غزه مردم اسلحه دارند اما اگر اسراییل بخواهد به کرانه باختری حمله کند و نظرسنجی انجام گیرد، بعید می دانم که بیش از ده درصد شهروندان اسراییلی با آن مخالفت کنند. چون اقدام دستگاه های امنیتی و نظامی اسراییل علیه کرانه باختری، هیچ مشکلی را برای ساکنان یهودی سرزمین اشغالی ایجاد نمی کند.

*تسلیح کرانه باختری در وهله اول یک راهبرد بازدارنده و اقدامی برای حفظ جان فلسطینی هاست

بنابراین، این راهبردی که مقام معظم رهبری به آن اشاره فرموده اند، در وهله اول یک راهبرد بازدارنده است و اقدامی برای حفظ جان فلسطینی هاست. البته این به این معنا نیست که سلاح در کرانه باختری معادله نظامی را در آن جا تغییر بدهد. مقدار سلاح هایی که می توان تصور کرد که ساکنین کرانه باختری تا ده سال آینده خواهند داشت، هیچ گاه به پای سلاح های اسراییل نخواهد رسید. بالاخره اسراییلی ها از صفر تا صد تسلیحات نظامی از جمله بمب اتمی را در اختیار دارند. فلسطینی ها از بعد تسلیحات نظامی چقدر بالاتر باید بروند که موقعیتشان از اسراییل بالاتر رود. بنابراین این مسئله، بیش از آن که برای تغییر معادله نظامی در این منطقه مطرح شده باشد، یک اقدام و ابتکار دفاعی برای جلوگیری از تجاوز اسراییلی هاست و فرآیندی که در نهایت رهبری مورد تأکید قرار دادند و فرمودند بایستی به همه شهروندان فلسطین اشغالی و غزه و کرانه باختری اجازه داده شود تا با آرای خودشان حکومت مورد نظر خود را در این سرزمین مستقر کنند.
در واقع، بازدارندگی نظامی در کرانه باختری مقدمه لازم طرح ایجاد یک سیستم دموکراتیک در سرزمین فلسطین و برگزاری انتخابات آزاد بین مسلمان، یهودیان و مسیحیان ساکن در سرزمین های فلسطینی است.

«نسیم»: شما به این که رژیم صهیونیستی دارای بمب اتمی است اشاره کردید. آیا این رژیم می تواند اطراف محدوده اشغالی و در غزه و کرانه باختری از بمب اتمی استفاده کند؟ به سبب خطراتی که بمب اتمی دارد، آیا می توانیم در رویارویی با فلسطینیان و غزه نیز  داشتن بمب اتمی را یک قدرت نظامی برای رژیم صهیونیستی بدانیم؟ چون می تواند علیه سایر کشورها در نقاط دور دست تر استفاده کند و آسیبی به شهروندان اسراییلی نرسد اما آیا در مورد غزه و کرانه باختری نیز چنین است؟

*بعید نیست اسراییل فرانسه و انگلیس را تهدید به حمله اتمی کند

زارعی: ببینید به طور منطقی و معقول امکان استفاده از بمب اتمی وجود ندارد اما وقتی صحبت از یک رژیم جنایتکار لجام گسیخته دور از مناسبات انسانی صحبت می کنیم نمی توانیم وقوع چنین پدیده ای را کلاً نفی کنیم. به همین سبب جهان مسئولیت بسیار سنگینی در خلع سلاح رژیم صهیونیستی از سلاح های کشتار جمعی دارد و مطمئن هستم که اگر روزی حیات رژیم صهیونیستی به طور جدی تهدید شود هیچ بعید نیست که اسراییلی ها فرانسه را تهدید به حمله اتمی کنند تا اروپا را از حالت انفعال خارج کنند و به سمت حمایت جدی از اسراییل وادار کنند. اصلاً بعید ندانید که اسراییلی ها یک روزی فرانسویان را به حمله اتمی تهدید کنند یا مثلاً مردم انگلیس یا هر جای دیگری را تهدید به حمله اتمی کنند. در عین حال درگیری فلسطینی ها و اسراییلی ها بسیار نزدیک تر از آن است که ما فاصله ای میان آن ها قائل باشیم. در نتیجه اسراییلی ها نمی توانند یک حمله بهداشتی اتمی که سلامتی شهروندان را به خطر می اندازد علیه فلسطینی ها سامان دهند زیرا به دلیل این نزدیکی و تقارب خود آن ها نیز آسیب می بینند.

«نسیم»: آیا تسلیح کرانه باختری امکان پذیر است؟

زارعی: بله امکان پذیر است. دلیل واضح آن هم این است که شرایط کرانه باختری بالنسبه آزاد تر از شرایط غزه است و همان طوری که غزه مسلح شد و محاصره ها و فشارهای مختلف اسراییلی، غربی و مصری نتوانست مانع تجهیز فلسطینی ها در غزه شود، به همین دلیل این موانع نمی توانند در کرانه باختری هم مانع از تسلیح کرانه باختری شوند. در کرانه باختری، مسلح شدن مردم به یک اراده سیاسی وابسته است به این معنا که، فلسطینی ها و سازمان های فلسطینی همچون حماس و جهاد اسلامی و سایر گروه های فعال در آن جا باید به این جمع بندی برسند که آمادگی پذیرش شرایط ناشی از مسلح شدن را داشته باشند. به هر حال مسلح شدن کرانه باختری حتماً تبعاتی با خود دارد و تبعات آن حتماً شدید تر از تبعات غزه است به خاطر آن که اساساً منطقه کرانه باختری منطقه ای با درجه حساسیت بسیار بالاست در حالی که منطقه باریکه غزه فاقد این حساسیت هاست.

* اسراییلی ها نسبت به کرانه باختری حساسیت بالایی دارند

دلیل حساسیت کرانه باختری این است که اسراییلی ها بر اساس آن چه در کتب دینی شان آمده و تبلیغاتی که دارند، 4 نقطه مقدس دارند؛ هر 4 نقطه مقدس شان در کرانه باختری است. اورشلیم و به تعبیر ما بیت المقدس یکی از نقاط حساس آن هاست. الخلیل در جنوب و اریحا در شرق کرانه باختری از دیگر نقاط حساس آن هاست. دریاچه طبریا و شهر طبریا که در شمال دریاچه واقع می شود، یک نقطه مقدس مهم برای اسراییلی هاست. ضمن این که تمام هست و نیست مسلمانان و مکان های مقدس مسلمانان مانند بیت المقدس، قبه الصخره و مسجد حضرت ابراهیم در همین منطقه واقع شده است. همچنین مکان های مقدس مسیحیان مانند محل تولد حضرت عیسی بن مریم، محل دفن حضرت مریم(س) در این منطقه قرار دارد.

* نتیجه تسلیح کرانه باختری اضمحلال کامل رژیم صهیونیستی و پایان تاریخ دولت اسراییل در منطقه است

بنابراین، منطقه، منطقه ای بسیار حساس است و طبیعتاً اسراییلی ها با حساسیت بسیار بالایی با تسلیح کرانه باختری برخورد می کنند. بنابراین فلسطینی ها باید ابتدا یک تصمیم سیاسی جدی بگیرند و خودشان را برای تبعات تسلیح شدن و مواجه جدی با اسراییلی ها آماده کنند. البته باید یقین داشته باشند در این مواجهه حتماً پیروز هستند و پیروزی آن ها پیروزی در یک جنگ نیست. پیروزی آن ها برابر است با اضمحلال کامل اسراییل. زیرا کرانه باختری به لحاظ موقعیت جغرافیایی در وضعیتی قرار گرفته است که لوزی فلسطین را از وسط به دو نیمه تقسیم می کند. نیمه جنوبی، نیمه امنیتی است که صحرای دیمونا و تأسیسات دیمونا و پایگاه های نظامی در بئر السبع در آن قرار دارد. عمده پادگان های نیروی هوای رژیم صهیونیستی در بئر السبع و جنوب واقع شده است. شمال منطقه سیاسی است که تل آویو و شهرهای سیاسی دیگر همچون حیفا و عکار در آن قرار دارد. بنابراین اگر کرانه باختری به دست فلسطینی ها بیفتد، منطقه سیاسی رژیم صهیونیستی از منطقه امنیتی آن جدا می شود و این جدایی به شدت اسراییل را دچار یک بحران بزرگ می کند. اگر فلسطینی ها یک دوره ای را در کرانه باختری تحمل کنند، نتیجه تحمل شان اضمحلال رژیم صهیونیستی و پایان تاریخ دولت اسراییل در این منطقه خواهد بود.

«نسیم»: با توجه به آن چه که از گروه های فلسطینی و دولت خودگردان در حوزه سیاسی شاهد هستیم، فکر می کنید به چه میزان آمادگی پذیرش چنین چیزی را داشته باشند؟

زارعی: دولت آقای محمود عباس و تشکیلات خودگردان اساساً با همین مقدار اعتراضاتی که شبانه علیه اسراییل در کرانه باختری انجام می شود هم موافق نیستند و اساساً این ها با هیچ نوع مقاومتی موافق نیستند. چه برسد به این که یک درگیری نظامی بین مردم کرانه باختری و اسراییل رخ دهد اما باید بدانیم که این که فلسطینی ها باید به این جمع بندی برسند، منظورمان این نیست که تشکیلات خودگردان و آقای محمود عباس باید به این نتیجه برسند. تشکیلات خودگردان جمع بندی اش را انجام داده است و آن این است که فلسطینی ها توان مقاومت در برابر اسراییل را ندارند و از راه های تسلیحاتی و مقاومت و مخالفت به جایی نمی رسند و باید در فرآیند بین المللی منطقه ای هر مقدار از حق شان را که می توانند به دست بیاورند و هر مقدار را هم که نمی توانند به دست بیاورند باید فراموش کنند و به دشمن واگذار کنند. این تئوری روشن و اعلام شده محمود عباس است. بنابراین، موضوع این نیست که آقای محمودعباس به این نتیجه برسد.

* حماس و جهاد اسلامی باید در مورد تسلیح کرانه باختری تصمیم بگیرند نه محمودعباس و تشکیلات خودگردان!

باید حماس و جهاد اسلامی به این جمع بندی و نتیجه برسند که کرانه باختری را مسلح کنند. این نکته را بدانید که نفوذ واقعی مردمی آقای محمود عباس در کرانه باختری بسیار بسیار کم تر از حماس و جهاد اسلامی است و اگر ما شاهد حکومت محمود عباس در کرانه باختری هستیم به دلیل توانایی های فوق العاده یا نفوذ عمیق مردمی وی نیست بلکه این عمدتاً ناشی از این است که حماس و جهاد اسلامی آرامش فعلی کرانه باختری را بر شرایط نا آرام ترجیح می دهند و مطمئن هستند که در شرایط فعلی این روش، روش منطقی تری است اما اگر جهاد اسلامی و حماس تصمیم بگیرند پروسه غزه را در کرانه باختری تکرار کنند، دیگر اساساً مخالفت یا موافقت محمود عباس تأثیر عمده ای بر این تصمیم نمی گذارد برای این که آن ها به راحتی می توانند دولت محمود عباس را برکنار کنند و خودشان روند تحولات در کرانه باختری را به دست گیرند.
در حال حاضر، جمع بندی فلسطینی ها این نیست که تا پیش از پیدا شدن شرایط لازم، وارد فاز نظامی در کرانه باختری شوند.

«نسیم»: این شرایط چیست؟

زارعی: این است که بتوانند شرایط سخت فعلی را تا حدی پشت سر بگذارند. در حال حاضر بیکاری به شدت فلسطینی ها را رنج می دهد. وضعیت سیاسی فلسطینی ها در منطقه بسیار مبهم است. پشتیبانان عربی فلسطینی ها از پشتیبانی دست کشیدند و فلسطینی ها به تعبیری در یک وضعیت بحران هویتی به سر می برند. این موضوعات باید سر و سامان پیدا کند.  همچنین دولت غزه و کرانه باختری، بدهی های سنگینی به کارمندان خود دارد و خرابی هایی که در غزه به وجود آمده است، نیاز به هزینه مالی بسیاری دارد. گفته می شود حداقل 40 هزار خانه آسیب دیده است و این آسیب ها بین 100 درصد تا 30 درصد است. بازسازی این ها یک پروسه اساسی و مهم است.همچنین باید وضعیت بهداشت مردم فلسطین سرو سامان داده شود. در حال حاضر، مرگ و میر در بین فلسطینی ها هم در غزه، هم در اردوگاه ها و هم در کرانه باختری رقم بالایی است و فجایع انسانی به طور روزمره در آن جا جریان دارد و بالاخره فلسطینی ها باید فکری برای وضعیت فعلی شان بکنند. وقتی این مسایل سامان پیدا کرد می توانند در حوزه نظامی وارد شوند و آن فکر بلند مدت که محو اسراییل است محقق کنند.

«نسیم»: طبیعتاً مقام معظم رهبری در جریان چنین شرایطی هستند. علت این که در این وضعیت مطرح می کنند که راه حل مسئله فلسطین مسلح کردن کرانه باختری است، چیست؟

* هشدار رهبر انقلاب برای تسلیح کرانه باختری یکی از عوامل اصلی روی آوردن اسراییلی ها به آتش بس بود

زارعی: هر اراده ای پیش از آن که شکل بگیرد، نیاز به پشتوانه های تحلیلی و منطقی دارد و از نظر افکار عمومی و در حوزه روانی، نیاز به یک زیرپاها و موقعیت های اجتماعی دارد. رهبر معظم انقلاب با بیان این مطلب، از یک طرف بر رژیم صهیونیستی یادآور شدند که اگر بر دامنه جنایت هایش بیافزاید این مسئله می تواند یک موج بزرگی نه تنها در غزه بلکه در کرانه باختری ایجاد کند. این یک هشدار به صهیونیست ها بود که به نظر من بسیار هم تأثیرگذار بود. هشدار رهبری یکی از عوامل اصلی روی آوردن اسراییلی ها به آتش بس در این مقطع بود. نکته دوم هم این است که به هر حال رهبری این فرصت را به وجود آوردند که نه تنها شخصیت های فلسطینی بلکه غیر فلسطینی ها نیز به این مسئله بیاندیشند که تسلیح کرانه باختری را می توان به مثابه یک راه حل روی میز گذاشت و به مسائل فلسطینی ها سر و سامانی داد.

* رهبر انقلاب در حالی تسلیح کرانه باختری را طرح کردند که مصر و عربستان به مردم مظلوم غزه پشت کرده بودند

مسأله آخر هم این است که برداشت فلسطینی ها در آن جا از ان چه که در این جا اعلام شد این بود که ایران دارد آمادگی خود را برای تسلیح کرانه باختری و تبعات تسلیح فلسطین به صراحت اعلام می کند و این در واقع یک کمک موثری به فلسطینی ها محسوب می شد. در شرایطی که مصری ها از همراهی با فلسطین اجتناب می کردند بلکه به دشمن فلسطینی ها کمک نیز می کردند و کشورهایی مانند عربستان پشت به مقاومت و مردم مظلوم غزه به دشمن صهیونیستی لبخند می زدند، اعلام رسمی نیاز کرانه به تسلیح از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی این پیام را به فلسطینی ها داد که نگران نباشید اگر قدرتی جا خالی کرده است، قدرت دیگری با جدیت و صراحت بیشتر آمده و در کنار شما قرار گرفته است. این مسئله برای روحیه فلسطینی ها نیز بسیار مفید و موثر بود.

* تسلیح کرانه باختری یک مقوله ممکن بود که با حکم رهبری تبدیل به واجب شد

ضمن این که رهبر انقلاب واقعاً از یک مقوله "امکان تحقق یافتنی" صحبت کردند. یعنی آن چه که رهبری به آن اشاره کردند، یک مقوله ممتنع نبود. یک مقوله ممکن بود که با حکم رهبری تبدیل به واجب شد. یعنی امر ممکن الوجود به تعابیر فلاسفه تبدیل به واجب الوجود شد. مسلمانان از امروز باید زمینه رساندن تسلیحات و توان دفاعی به کرانه باختری را مورد توجه قرار دهند.

«نسیم»: مذاکراتی که بین مقاومت و رژیم صهیونیستی انجام شد، چه روندی داشت؟

بر اساس گزارش هایی که به طور غیر رسمی و تکه پاره در جاهای مختلف مطرح شده است، مذاکرات بر سر 8 موضوع صورت گرفته است. هشت محور در این مذاکرات حائز اهمیت بود. محور اول این بود که نقش مصر در جریان جنگ سوم غزه از نقش همراهی با اسراییل به سمت بی طرفی و سپس به طرف جانبداری محدود از آرمان های فلسطینی انتقال پیدا کرد و این یک اتفاق بزرگی بود که نشان داد مردم کرانه باختری می توانند جمع بندی های مصری ها را تغییر دهند و شرایطی به وجود بیاورند که مصری ها ناچار باشند در آن شرایط ایفای نقش کنند.

* استقرار حکومت خودگردان در غزه یکی از اهداف جنگ اسراییل با غزه بود

استقرار حکومت خودگردان در غزه یکی از اهداف جنگ اسراییل با غزه بود. هم اسراییلی ها با صراحت از این مسئله حرف می زدند و هم در گفتگوی مصری ها به طور جدی مطرح می شد و هم سعودی ها، آمریکایی ها، فرانسوی ها و انگلیسی ها از درباره این  مسئله صحبت می کردند و در واقع یک تلاش جهانی و منطقه ای برای استقرار حکومت تشکیلات خودگران که یک جریان سازشکار است در غزه انجام می شد. در جریان مذاکرات این مسئله به کنار گذاشته شد و مسئله استقرار تشکیلات خودگردان در غزه عملاً از دستور کار مذاکرات خارج شد.

* بازگشایی گذرگاه ها از شروط مهم حماس و جهاد اسلامی در مذاکره با اسراییل و همپیمانانش

مسئله سومی که در مذاکرات مطرح شد بحث رفع محاصره و بازگشایی گذرگاه های غزه است که تاکنون مسئله گذرگاه های اسراییلی که شامل 4 گذرگاه، یک گذرگاه در شمال و سه گذرگاه در قسمت شرقی غزه در مجاورت منطقه خان یونس و حی‌الشجاعیه و شهر غزه اعلام موافقت کرده اند و همین الان هم رفت و آمد فلسطینی ها در غزه از این 4 گذرگاه اسراییلی در حال انجام است. موضوع مهم، گذرگاه جنوب است که هم منافع مصری ها و هم اسراییلی ها را نسبت به بازگشایی آن تحت یک رژیم معین تأمین کند و  فلسطینی ها تحت شرایطی خاص اجازه داشته باشند از این گذرگاه جنوبی استفاده کنند، بحث شد.
در این مورد هنوز توافق نشده است اما مصری ها تا حد زیادی از مواضع قبلی خود فاصله گرفتند. پیش از این مصری ها می گفتند اساساً گفتگو درباره گذرگاه رفح که متصل به مصر است بایستی در یک برنامه جداگانه مورد بحث قرار بگیرد و استدلال شان هم این بود که این گذرگاه ربطی به اسراییل ندارد زیرا طرف شمالی آن در اختیار فلسطینی ها و مردم غزه و طرف جنوبی آن در دست مصری هاست. در حالی که منظور مصر از این مسئله این بود که گذرگاه رفح را به صورت یک کالا برای اعمال سیاست های مصر بر مردم غزه که مهم ترین عنصر آن بازگرداندن سلطه تشکیلات خودگردان به غزه و خلع سلاح مقاومت بود استفاده کند. در حال حاضر موضع مصری ها تا حد زیادی نرم شده است و قبول کرده اند که بحث درباره گذرگاه جنوبی بخشی از مذاکرات باشد منتهی تأکید کردند این بایستی در یک برگ پیوستی بیاید. یعنی همزمان صورت بگیرد و در همان میزی که سایر بحث ها مطرح می شود، بشود اما این یک برگ پیوستی باشد که به امضای طرف مقاومت و طرف مصری برسد که این موضع جدید این ها بود.

* بازسازی غزه و اجازه ماهی گیری به ماهی گیران فلسطینی

مسئله دیگری که در این جا حائز اهمیت بود، حضور ماهیگیریان و صیادان فلسطینی در آب های غزه بود. ما در منطقه باریکه غزه، پهنای دریای مدیترانه را داریم. بر اساس قوانین بین المللی تا 12 مایلی عرض ساحلی به حساب می آید. فلسطینی ها بر این مسئله تأکید دارند که بایستی حضور امن شان در این 12 مایل تضمین بشود و از طرف دیگر اسراییلی ها نباید اجازه داشته باشند بدون اجازه ما در این منطقه حضور داشته باشند. اسراییلی ها نیمی از ماجرا را می پذیرفتند و آن این بود که ماهی گیران اجازه ماهیگیری داشته باشند اما این التزام را نمی پذیرفتند که بدون اجازه آن ها وارد این آب ها شوند.
مسئله دیگر، بحث بازسازی است که در این مذاکرات مطرح است که فلسطینی ها روی تشکیل یک کنفرانس بین المللی به منظور جمع آوری کمک ها برای بازسازی غزه و مشارکت کشورهای مختلف تأکید کردند. دلیل طرح این مسئله در مذاکرات این است که بازسازی غزه نیاز به همکاری ویژه اسراییلی ها دارد و اگر آن ها همکاری نکنند حجم عظیم مصالح نمی تواند برای بازسازی وارد غزه شود. لذا این ها می گفتند حتماً تشکیل کنفرانس بازسازی و التزام اسراییل به همکاری با این کنفرانس در مذاکرات آورده شود.

* آزادی اسرای فلسطینی و تأمین امنیت اعضای گروه های مقاومت فلسطینی در کرانه باختری

مسئله دیگر، بحث آزادی اسرای فلسطینی است که در فاصله 2012 تا به امروز بازداشت شدند است. اسراییلی ها این را پذیرفتند. آزادی این اسرا بخش قطعی مذاکرات مقاومت و اسراییل است که البته این هم قبل از امضای توافق نامه شروع شد و آرام آرام بخش هایی از این زندانیان را آزاد کردند از جمله برخی شخصیت های حماس را آزاد نمودند.
مسئله آخری که در مذاکرات بحث می شد، تأمین امنیت اعضای حماس، جهاد اسلامی و سایر گروه های مقاومت فلسطینی در کرانه باختری بود زیرا نیروهای مقاومت به راحتی توسط هم اسراییلی ها و هم پلیس آقای محمود عباس دستگیر می شوند. به طوری که در ایام جنگ غزه دست کم 65 نفر ازساکنان کرانه باختری که تعدادی از آن ها از اعضای حماس و جهاد اسلامی بودند بازداشت شدند. در این مذاکرات این مسئله که نباید اسراییل اجازه داشته باشد که در کرانه باختری افراد را دستگیر کند، مورد بحث قرار گرفت. اگر این توافق صورت می پذیرفت و مسئله حمله هلی کوپتر های اسراییلی که برای ترور اشخاص موثر جنبش مقاومت انجام می شد و ما شاهد شهادت اعضای حماس همچون رنتیسی رهبر حماس و یا شیخ احمد یاسین و برخی شخصیت های دیگه فلسطینی بودیم، در این توافق لحاظ می شد، مانعی بر سر این حملات رژیم صهیونیستی می شد.

«نسیم»: مذاکرات امضا شد و این اتفاق توسط محمودعباس و شخصیت های مختلف مقاومت اعلام شد. مفاد نهایی توافق نامه چه بود و مواردی که اشاره فرمودید تا چه حد در توافق نامه محقق شد و علاوه بر این، در این مدتی که از مذاکرات می گذرد، طرف صهیونیستی و مصر و سایر کشورها تا چه اندازه بر این توافق نامه پایبند بوده اند؟

زارعی: تا این جا مقاومت توانست بخشی از خواسته های خود را بر رژیم صهیونیستی تحمیل کند و این یک موفقیت بزرگ برای مقاومت اسلامی در فلسطین محسوب می شود. فلسطینی ها ده خواسته محوری داشتند. از این خواسته ها 4 مورد شامل بازگشایی گذرگاه ها، بازسازی غزه، آزادی ماهی گیری در عمق 6 مایلی و گفتگو راجع به آزادی اسرا را پذیرفتند اما بازگشایی فرودگاه غزه، بندرگاه و پرداخت حقوق گمرکی را نپذیرفتند. اکنون گذرگاه رفح را تحت شرایطی باز می کنند و در شرایطی می بندند و این گذرگاه در ساعاتی در روز باز است و در سایر ساعات بسته است.
اسراییلی ها نیز گذرگاه ها را باز کردند و تردد هم هست اما چون آن سوی این گذرگاه ها اسراییلی ها هستند، برای فلسطینی ها اولویت ندارد.

«نسیم»: میزان تعهد اسراییل به این توافق نامه تا چه حد بوده است؟

زارعی: پایبندی اسراییلی ها که کلاً زیر سوال است اما تعهداتی داده اند. همین که تعهد داده اند یک امتیازی برای فلسطینیان است ولو این که اسراییلی ها در عمل، این تعهدات را زیر پا بگذارند. خود این که این ها تعهد دادند یعنی کسی که زیر بار حقوق مردم غزه نمی رفته است امضا کرده است که اگر به تعهدات خود عمل نکنند، می شود علیه آن شکایت کرد و در مذاکرات بعدی فلسطینیان یک اهرم قدرت خواهد بود.

«نسیم»: آیا مسلح شدن کرانه باختری صرفاً وابسته به تصمیم سیاسی حماس و گروه های مقاومت است؟ با توجه به آن که کرانه باختری هم مرز با اردن واقع شده است و حکومت اردن با گروه های مقاومت همکاری و همراهی ندارد و مواضعی در راستای مواضع رژیم صهیونیستی داشته است، آیا این امر بدون همکاری کشور اردن قابلیت تحقق دارد؟ به هر حال تسلیحات را باید از یکی از مرزها وارد این منطقه کنند.

زارعی: نه. لازم نیست وارد کنند. شما در همین خبرگزاری نسیم هم می توانید اسلحه بسازید اگر اراده کنید که اسلحه بسازید. فقط یک فرمول، مواد اولیه و یک تکنولوژی نیاز دارد که بایستی فراهم شود. آن تسلیحاتی هم که این ها استفاده می کنند، معمولاً به لحاظ ساخت فنی بسیار ساده هستند. یک موشک یک چاشنی، یک خرج و یک استوانه و یک فلز و یک دقت فنی می خواهد که شلیک شود. این چیزی نیست که یک کارگاه ساده نتواند بسازد. تسلیحات می تواند در داخل کرانه باختری ساخته شود و همچنین می تواند به شکل هایی به داخل منطقه کرانه باختری منتقل شود. یک گفتگوی سیاسی در دنیا مطرح می شود مبنی بر این که این تسلیحات از جمهوری اسلامی ایران به آن جا رفته است. خب اگر واقعاً از جمهوری اسلامی رفته باشد که بخش زیادی از آن هم رفته است، ایران چگونه این ها را به غزه رسانده است؟

----------------------------------------------------------------------------

گفتگو از "اعظم امیر وثوقی"